پژوهشي پيرامون امامزاده هاي زيد و يحيي-عليهم اسلام

مجموعه اي كه هم اكنون از نظر مي گذرد،پژوهشي پيرامون امامزاده هاي زيد و يحيي-عليهمااسلام-واقع در شهر تهران مي باشد.

قبل از آغاز سخن از زحمات و راهنمايي هاي استاد گرامي خودجناب آقاي دكتر يغمايي كه مرا در انجام اين امر ياري نمودند و با غيرتي تمام دفتردانش را دستمايه عزوكمال ساختند، سپاسگزاري مي نمايم. اميد است آنچه در اين مجموعه گردآورده ام مطلوب نظر ايشان واقع گردد.

فهرست مطالب:

مقدمه........................................................................................................................................ 1

هنرومعماري دوران قاجار................................................................................................. 10

موقعيت مكاني امامزاده زيد............................................................................................. 17

سلسله نسبت امامزاده زيد............................................................................................... 25

بقعه امامزاده زيد وهنرهاي تزئيني آن........................................................................ 28

نوع بهره برداري از بقعه امامزاده زيد........................................................................... 40

شرح حال آصف الدوله (باني حرم وگنبد امامزاده زيد)...................................... 41

موقعيت مكاني امامزاده يحيي......................................................................................... 55

سلسله نسب امامزاده يحيي............................................................................................. 56

نوع بهره برداري از بقعه امامزاده يحيي...................................................................... 67

طرح حفاظتي امامزاده زيد.............................................................................................. 68

ضوابط طرح حريم حفاظتي منطقه بازار تهران....................................................... 69

پيشنهادات حفاظتي و مرمتي......................................................................................... 73

تصاوير........................................................................................................................................ 76

فهرست منابع.......................................................................................................................... 114

مقدمه

ظهور اسلام در آغاز قرن هفتم ميلادي بنياد بسياري از كشورهاي كهن ومتمدن در آن زمان را دگرگون ساخت و قدرت ونفوذ آن در تركستان غربي وپنجاب از يك طرف واسپانيا از طرف ديگر گسترش يافت. به اين ترتيب با پيدايش تغييرات اساسي در سرزمينهاي مذكور،هنر وتمدن كهن آسيا، شمال آفريقا وحتي بخشي از اروپا دگرگون شد وشالوده هنرهاي اسلامي كه تركيبي از هنر حكومتهاي مغلوب (مانند ساسانيان وحكومت بيزانس) با فرهنگ اسلامي بود،شكل گرفت[1].

بدين وسيله از خليج بنگال تا كرانه اقيانوس اطلس هنري با كيفيتي خاص به دست ملتها واقوام تحت سلطه اسلام پديدار شد كه ديدي خاص داشت وآن اعتقاد به اصول ومباني وتعاليم اسلام مانند توحيد ومبارزه با شرك بود. بنابراين هنرمندان از سنتهاي گذشته قسمتهايي را پسنديده و مورد استفاده مجدد قرارداده اند كه حتي الامكان وابسته به ديانت بوده و شيوه هاي هنري آن مغايرو متناقض با بيش و اعتقاد جديدآنان نباشد. در اين ميان خصيصه ها و ويژگيهاي هنري ايران زمين مي توانست بيشتر از ديگر هنرها جوابگوي اين نياز باشد و با آن هماهنگي معنوي بيابد.

[1] -كياني، 1377،ص3

فهرست منابع:

1-اتينگهاوزن. ريچارد،هنرومعماري اسلامي، ترجمه يعقوب آژند، انتشارات سمت،تهران 1378

2-بيات.عزيزالله، كليات جغرافيايي طبيعي و تاريخي ايران، انتشارات اميركبير، تهران 1373

3-دائره المعارف بزرگ اسلامي ،زير نظر كاظم موسوي بجنوردي، جلد اول (آب-آل داوود)،انتشارات مركز دائره المعارف بزرگ اسلامي ،تهران 1369

4-زاوش.ح.م،تهران درگذرگاه تاريخ ايران ، نشر اشاره ،تهران 1370

5-سازمان ميراث فرهنگي وگردشگري : معاونت حفظ و احياء ،گزارش ثبتي امامزاده زيد تهران ،تهيه و تنظيم: 1383

6-سازمان ميراث فرهنگي وگردشگري، ضوابط طرح حريم حفاظتي منطقه بازار تهران

7-شهيدي مازندراني .حسين،سرگذشت تهران، انتشارات دنيا،تهران 1383

8-كياني.محمديوسف، تاريخ هنر معماري دردوره اسلامي،انتشارات سمت، تهران 1374

9-گدار. آندره، هنر ايران، ترجمه بهروز حبيبي، انتشارات دانشگاه شهيد بهشتي، تهران 1377

10-گشايش. فرهاد،تاريخ هنر،انتشارات عفاف، تهران 1384

11-مصطفوي. سيد محمدتقي،آثار تاريخي طهران،انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگي ،تهران 1375

12-نوربخش. مسعود،تهران به روايت تاريخ،جلداول ودوم،نشر علم،تهران 1381

13-هيلن براند. رابرت، معماري اسلامي ،ترجمه ايرج اعتصام، انتشارات شركت پردازش و برنامه ريزي شهري، تهران 1383